نفتی ها /جمع‌آوری گازهای مشعل علاوه بر جنبه اقتصادی باعث کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی است، اما تاکنون علی رغم وعده‌های مسئولین اقدام قطعی‌ای برای استفاده از این گازهای سرگردان صورت نگرفته است و باید دید سرانجام چه کسی به داد این سرمایه در حال هدر رفت خواهد رسید.
میگویند هزینه‌ای بیش از ۸ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری برای جمع‌آوری گازهای همراه نیاز است و علی رغم تلاش مسئولین تاکنون نشده که فلر ها خاموش شوند.
از سویی دیگر سازمان برنامه و بودجه معتقد است اعمال تحریم و موانع خارجی در کنار عدم همکاری دستگاه ها، مقامات و اشخاص مرتبط، مهمترین دلایل عدم تحقق هدف کمی در زمینه کاهش گازهای همراه سوزانده شده در کشور بوده است.
از سویی دیگر برخی دیگر معتقدند که برای جلوگیری از هدر رفت این گازها دولت و وزارت نفت اقدامات موثری انجام داده است؛ آنها میگویند بخشی از این گازها قرار است که به کارخانه های ان جی ال ۳۱۰۰، ان جی ال ۳۲۰۰ و ان جی ال خارگ برود. در این راستا تعیین تکلیف قراردادهای سایر ان جی ال ها نیز در دست اقدام و بررسی است که بخشی از این گازها هم در نهایت به این کارخانه ها می رود. برای بخشی دیگر از گازهایی که در حال فلر هستند پروژه تعریف شده است. با راه اندازی این پروژه ها تقریبا تمامی گازهای مشعل جمع آوری خواهد شد. در شرایط حاضر نیز کاملا مشخص است که هر شرکت به چه میزان گاز فلر می کند، چه برنامه ای دارد و چه پروژه هایی در راستای جلوگیری از سوزاندن این گازها تعریف کرده است.
شرکت ملی نفت ایران همچنین طی ۱۰ سال اخیر در راستای کاهش فلرینگ پارس جنوبی تلاش های بسیاری کرده است که به عنوان نمونه عملی می توان به کاهش فلرینگ پالایشگاه های اول تا پنجم پارس جنوبی، از ۲ هزار و ۹۰۰ میلیون متر مکعب به ۴۰۰ میلیون متر مکعب طی سال های ۸۷ تا ۹۵ اشاره کرد. سال گذشته نیر در اقدامی مناسب یکی از فلرهای پالایشگاه اول پارس جنوبی خاموش شد که این روند ادامه دارد و براساس برنامه همه فلرهای پارس جنوبی خاموش می شود که براساس نظر مدیران مجتمع گاز پارس جنوبی پایان سال ۹۸ زمان تحقق این مهم تعیین شده است.
اما نکته ای که در این میان وجود دارد این است که در وهله اول روند این اقدامات نسبت به میزان ارزشی که این گازهای سرگردان دارند بسیار کند بوده و توجه چندانی به سوددهی آنها در این سالها نشده است و در حال حاضر نیز وعده های ۱۲ ساله وزارت نفت مبنی بر این که تا پایان برنامه ششم توسعه از سوزاندن بیش از ۹۰ درصد گازهای مشعل جلوگیری شود هنوز محقق نشده است.
در همین راستا باید گفت: در حال حاضر سالانه افزون بر ۱۵۰ میلیارد متر مکعب گاز تحت عنوان فلرینگ(یا سوزاندن گازها توسط مشعل در جهان به مواد آلاینده تبدیل می‌شود که بر اساس آمارهای بانک جهانی این رقم چیزی معادل یک سوم مصرف گاز کل اروپا است. از کل حجم گازهای آلاینده، ۷۵ درصد آن متعلق به ۱۰ کشور است که ایران هم جزء آنها محسوب می‌شود.
در این میان با توجه به ارزش اقتصادی گازهای مشعل و منافع غیرمستقیمی که از جمع‌آوری آنها حاصل می‌شود، کشورهای مختلف در این حوزه سرمایه‌گذاری‌هایی انجام داده و توانسته‌اند تا حدودی از حجم گازهای مشعل خود بکاهند. کشورهای حاشیه خلیج فارس نظیر امارات، کویت و عربستان از جمله این کشورها هستند که به‌واسطه سرمایه‌گذاری در این زمینه، بخش زیادی از سکوهای مشعل خود را در میادین نفتی خاموش کرده‌اند. ایران نیز اقداماتی انجام داده و آن‌طور که وزیر نفت اعلام کرده تا دو سال آینده فلرها خاموش می‌شوند حال باید دید با این روند کند پیشروی آیا این وعده عملی خواهد شد یا خیر؟
در پایان باید گفت، کارشناسان بر این باورند با توجه به اینکه جمع‌آوری گازهای مشعل ضمن منافع مستقیم اقتصادی دارای منافع غیرمستقیم زیادی همچون کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی است و در برنامه ششم توسعه نیز تاکیدات ویژه‌ای به جمع‌آوری این گازها صورت گرفته،انتظار می‌رود وزارت نفت باید با جدیت و سرعت بیشتری در این مسیر گام بردارد.
اختصاصی