نفتی ها /ابلاغ نامه ای برای بهره گیری از یک روش خاص در پروژه های بالادستی نفت آنهم به دستور وزیری که سابقه بیش از ۱۵ سال مدیریت در نفت را برعهده داشته است موضوعی است که این روزها ابهامات زیادی را برای کارشناسان ایجاد کرده تا جاییکه بسیاری از کارشناسان با مثال‌های عینی عدم اجرای چنین تصمیمی با این سوال نگرانی خود را در اظهاراتشان به پایان می‌رسانند که اساسا این چنین تصمیمی در نهایت قراراست چه کسانی را خوشحال کند؟
ارسال یک شیوه نامه برای تغییر روش ساخت و نصب واحدهای بهره‌برداری و نمک‌زدائی از سوی وزیرنفت آنهم بدون ارائه استانداردهای لازم و البته صرف هزینه بالاتر برای اجرای آن به جهت نبود تکنولوژی در کشور و واردات آن توسط خارجی‌ها از جمله مسایل مهمی است که این شیوه نامه را زیرسوال می‌برد و مسوولان امر باید پاسخگوی اتخاذ چنین تصمیمی باشند.
وزیر نفت در تاریخ ۹ تیرماه سالجاری نامه ای به شماره ۲۶۰-۲/۲۰ با موضوع الزام به تغییر روش ساخت و نصب واحدهای (Skid Mounted) بهره‌برداری و نمک‌زدائی با هدف تسریع در اجرای کار را ابلاغ کرده است. در حالی در این نامه به معاونت مهندسی وزارت نفت ماموریت داده شده تا با همکاری شرکت ملی نفت ایران نسبت به مطالعه، ارزیابی و معرفی شرکت‌های صاحب صلاحیت برای ساخت و بهره‌برداری واحدهای اسکید مونتد اقدام نماید که ظاهرا بنابر این ابلاغیه قراراست از این پس کارخانه های ثابت ساخته نشوند و آنان که به کارخانه نیاز دارند از اسکید مونتد بهره گیری کنند. اگرچه دراین بین قرار نیست کارخانه های قدیمی جمع آوری شود اما از این پس می‌بایست تمام کارخانه‌ها به صورت سیار فعال گردند.
این درحالی است که تا کنون علی رغم گذشت حدود سه ماه از ابلاغ این دستور زنگنه، اما همچنان استانداردی در خصوص احداث واحد های SKID MOUNTED از سوی وزارتخانه ابلاغ نگردیده و درصورت پیروی مسوولان زیرمجموعه از این دستور در روزهای فعلی چنانچه روش ساخت و نصب واحدهای جدید به روش(Skid Mounted) تغییر یابد تبعات زمانی زیادی به پروژه های مذکور تحمیل می‌گردد.
در این بین علی رغم تصمیم زنگنه مبنی بر عدم بهره گیری از تجهیزات ثابت اما در برخی از میادین بنابر نظرات کارشناسان امکان بهره گیری از اسکید مونتد نیست. ضمن آنکه در قدم اول می‌بایست با صرفه هزینه ای مجدد احتیاجات جدید و البته تغییر در قراردادها مبنا قرار گیرد که این امر علاوه بر زمانبر بودن میتواند ناممکن تلقی گردد.
به اذعان کارشناسان در صورت الزام به احداث واحد های بهره برداری و نمکزدایی فوق به روش skid mounted ، لازم است شرح احتیاجات و فعالیت های مورد نیاز پروژه ها مجددا توسط متقاضی و بهره بردار با توجه به استانداردهای جدید (پس از ابلاغ آنها از سوی وزارت ) مورد بازنگری واقع شده و اسناد مناقصه براین اساس اصلاح گردند. در همین زمینه لازم است پس از ابلاغ شرح احتیاجات جدید (از سوی متقاضی / بهره بردار) مدت زمان مورد نیاز جهت برگزاری مجدد جلسات سایت ویزیت ، جلسات کارشناسی جهت تبیین شرح احتیاجات جدید و در نهایت تهیه اسناد مناقصه جدید مد نظر قرار گیرد.
همچنین بنابراظهارات برخی از کارشناسان، ضروریست جهت رفع نواقص سیستم های جانبی کارخانه های موجود نیز پروژه های جدید تعریف گردد زیرا ادامه راهبری کارخانه های موجود و جدید با سیستم های جانبی فعلی به دلیل فرسوده بودن و همچنین ناکافی بودن ظرفیت آنها با مشکلات عدیده عملیاتی و ایمنی همراه و بعضا غیر ممکن است.
به نحویکه برخی از کارشناسان معتقدند در برخی از پروژه ها چون پروژه های احداث واحد های بهره برداری و نمکزدایی جدید مارون قابلیت انجام بر اساس دستورالعمل وزیرنفت وجود ندارد.
آنطور که کارشناسان تاکید دارند: در حال حاضر به دلیل تراکم بالای تأسیسات نفت وگاز در مجتمع‌های موجود مارون ، گزینه دیگری جهت جانمایی واحد های جدید وجود ندارد. تا جاییکه تاکید می‌شود جانمایی واحد های جدید مارون در داخل حصار کارخانه های فعلی انجام گردیده تا حداکثر استفاده از تأسیسات واحد های موجود در جهت کاهش هزینه ها صورت پذیرد.
ازسویی دیگر بنابرگفته های کارشناسان در پروژه مارون به منظور کاهش هزینه ها و همچنین عدم وجود فضای کافی جهت جانمایی، از یوتیلیتی (شامل سیستم های هوای ابزاردقیق ، آب دایلوشن ، آب آتش نشانی ، سیستم های تخلیه باز و بسته و سیستم مشعل ) کارخانه های موجود جهت کارخانه های جدید استفاده گردیده است.
و مهمتر آنکه ظاهرا واحد های موجود و جدید از نظر خوراک ورودی ، محصول خروجی ، سیستم کنترل و سیستم توقف اضطراری با هم مرتبط بوده و امکان تفکیک آنها وجود ندارد.
ازسویی دیگر به اذعان کارشناسان رفع نواقص سیستم های جانبی کارخانه های موجود (شامل سیستم های هوای ابزاردقیق ، آب دایلوشن ، آب آتش نشانی ، بسته های تزریق مواد شیمیایی، سیستم های تخلیه باز و بسته ، حوضچه تبخیر و سیستم دوربین مدار بسته حراستی) به دلیل فرسوده بودن و همچنین ناکافی بودن ظرفیت آنها در شرح احتیاجات واحد های جدید لحاظ گردیده است.
همچنین در شرح احتیاجات پروژه ها خط لوله تزریق پساب نیز لحاظ گردیده است که قابلیت اجرا به صورت پیش ساخته برای آن وجود ندارد.
دراین بین بسیاری از کارشناسان تاکید می‌کنند از آنجا که واحد های احداثی جدید در داخل حصار کارخانه های موجود جانمایی گردیده اند به هیچ عنوان امکان حضور نیرو های شخص ثالث (مطابق دستورالعمل) جهت راهبری فرآیند و بهره برداری بصورت مجزا از واحد های موجود وجود ندارد.
این درحالی است که همچنان متخصصان بنا بر نظرات کاملا کارشناسی نسبت به این تصمیم وزیر نفت و تیم همراه وی با ابهام مینگرند و هنوز هم مشخص نیست وزارت نفت چگونه و به چه دلیلی چنین تصمیمی را اتخاذ کرده است؟ هرچند که هنوزهم برخی از کارشناسان با نگاهی بدبینانه بر وجود دست‌هایی پنهان برای اتخاذ چنین تصمیمی تاکید دارند در حالیکه برخی دیگر زنگنه را فردی پاکدست میدانند و احتمال میدهند مشاوران اشتباهی در کنار این وزیر دولت روحانی قرار گرفته اند. اما قطعا واکنش وزارت نفت به این ابهامات میتواند روشن کننده موضوع باشد. چراکه قطعا باید زنگنه و یارانش برای اتخاذ چنین تصمیمی دلایل قانع کننده ای داشته باشند. دلایلی که تصمیم عجولانه ای چون بهره گیری از استید مونتد در پروژه ها بدون تنظیم استانداردهای لازم را قابل قبول جلوه دهد!
اختصاصی